Dit protocol is bedoeld als handleiding voor het gebruik van antidota bij specifieke intoxicaties. De aangegeven middelen en doseringen zijn gebaseerd op volwassenen zonder bijkomende nier- en/of leverfunctiestoornissen.
Het toedienen en doseren van antidota geschiedt te allen tijde onder verantwoordelijkheid van de behandelaar. Aan de toediening moet altijd een medicatieopdracht van de behandelend arts ten grondslag liggen.
UNIVERSELE BEHANDELING VAN INTOXICATIES
Studies hebben niet aangetoond dat maagspoeling met achterlaten van actieve kool (Norit®) voordelen biedt ten opzichte van toediening van actieve kool alleen. Het concept dat bij iedereen met een overdosis de maag moet worden gespoeld heeft wetenschappelijk geen stand gehouden. Omdat maagspoeling gepaard kan gaan met ernstige complicaties, zoals aspiratie maar ook slokdarmperforatie, dient deze handeling alleen op zorgvuldige indicatie te worden uitgevoerd. In het algemeen wordt maagspoeling alleen nog geadviseerd bij patiënten die zeer snel (binnen een uur) na een levensgevaarlijke intoxicatie in het ziekenhuis arriveren, tenzij de ingenomen stof de darmactiviteit vermindert (anticholinerge effecten) en/of het een preparaat met vertraagde afgifte is.
Toediening van actieve kool is de meest effectieve behandeling van orale intoxicaties en vrijwel standaard. In de meeste gevallen is toediening van maximaal
Totale darmlavage met een polyethyleen-glycol (PEG)-elektrolyt oplossing verwijdert toxische stoffen effectief uit de darm. PEG wordt per maagsonde toegediend, ongeveer 1 tot
| Intoxicatie met | Antidotum | Preparaat | Beschikbaarheid |
| Algemeen | Actieve kool Natriumsulfaat (laxans) |
Norit Carbomix granulaat voor susp Flacon 50g Natriumsulfaat drank 100mg/ml 150ml |
Lokaal |
| Antracyclines | Dexrazoxaan | Savene infusiepoeder 500 mg, cardioxane infusiepoeder 500 mg | Lokaal |
| Amanita Phalloides (groene knolamaniet) | Silibinine | Legalon 350 ampullen | Centraal |
| Atropine en andere parasympathicolytica | Fysostigmine | Fysostigminesalicylaat 1 mg/ml (collegiale bereiding) | Lokaal |
| Benzodiazepines | Flumazenil | Anexate 0,1 mg/ml injectievloeistof | Lokaal |
| Betablokkers | Glucagon | Glucagen injectiepoeder 1 mg | Lokaal |
| Calciumchloride/Calciumgluconaat/Calciumglubionaat | Diverse injectievloeistoffen | Lokaal | |
| Isoprenaline | Isoprenalinesulfaat 1 mg/ml (collegiale bereiding) | Lokaal | |
| Noradrenaline | Noradrenaline infusievloeistof 1 mg/ml | Lokaal | |
| Calciumantagonisten (muv verapamil) | Calciumchloride/Calciumgluconaat/Calciumglubionaat | Diverse injectievloeistoffen | Lokaal |
| Glucagon | Glucagen injectiepoeder 1 mg | Lokaal | |
| Cholinesteraseremmers/ andere parasympathicomimetica | Atropine | Atropine sulfaat injectievloeistof 0,25 mg/ml, 0,5 mg/ml, 1 mg/ml | Lokaal |
| Obidoxim | Toxogonin injectievloeistof 250 mg/ml | Lokaal | |
| Coumarinederivaten (ook in rattengif) | Vitamine K | Konakion injectievloeistof 10 mg/ml | Lokaal |
| Prothrombinecomplex | Cofact, Beriplex en Feiba injectievloeistof diverse sterktes | Lokaal | |
| Crimidine | Pyridoxine | Pyridoxine injectievloeistof 50 mg/ml, tabletten diverse sterkten | Lokaal |
| Cyanide $ | Natriumthiosulfaat | Natriumthiosulfaat 250 mg/ml (collegiale bereiding) | Lokaal |
| Methyleenblauw/Methylthionine | Methyleenblauw injectievloeistof 10 mg/ml (collegiale bereiding) | Lokaal | |
| Digoxine | Digoxine antilichamen (als alternatief externe pacemaker overwegen) | Digifab injectievloeistof 40 mg | Centraal |
| Ethyleenglycol | Ethanol | Ethanol 96% v/v injectieconcentraat (collegiale bereiding) = 758 g/liter | Lokaal |
| Fomepizol | Fomepizol infusieconcentraat 5 mg/ml | Lokaal* | |
| Fluoriden | Calciumgluconaat/Calciumcarbonaat/Calciumglubionaat | Diverse injectievloeistoffen | Lokaal |
| Calciumgluconaat 2.5% gel (collegiale bereiding) | Lokaal | ||
| Fosfamiden | Mercapto-ethaansulfonzuur | Mesna / Uromitexan injectievloeistof 100 mg/ml | Lokaal |
| Fosfor | Kopersulfaat | Kopersulfaat oplossing diverse sterkten (ad hoc bereiding) | Lokaal* |
| Heparine | Protamine | Protamine injectievloeistof 1000 IE/ml | Lokaal |
| Ijzer | Desferoxaminemetilaat | Desferal injectiepoeder 500 mg | Lokaal |
| Insuline | Glucagon Glucose |
Glucagen injectiepoeder 1 mg Glucose diverse sterkten |
Lokaal Lokaal |
| Isoniazide | Pyridoxine | Pyridoxine injectievloeistof 50 mg/ml, tabletten diverse sterkten | Lokaal |
| Lokaal anesthetica | Sojaolie gezuiverd | Intralipid 200 mg/ml | Lokaal |
| Lood | Dimercaptopropaansulfonzuur 2,3 (DMPS) | Unithiol of Mercuval | Centraal |
| Dimercaprol | Dimercaprol injectievloeistof 100 mg/ml | Centraal | |
| Calciumnatriumedetaat | Calciumnatriumedetaat (collegiale bereiding) | Centraal | |
| Succimer | Succimer capsules (ad hoc bereiding) | Centraal | |
| Methanol | Ethanol | Ethanol 96% v/v injectieconcentraat (collegiale bereiding) = 758 g/liter | Lokaal |
| Fomepizol | Fomepizol infusieconcentraat 5 mg/ml | Lokaal* | |
| Methemoglobinevormers (zoals lokaal anestetica, dapson, sulfonamiden) | Methyleenblauw/Methylthionine | Methyleenblauw injectievloeistof 10 mg/ml (collegiale bereiding) | Lokaal |
| Ascorbinezuur | Ascorbinezuur tablet diverse sterkten, ascorbinezuur injectievloeistof 100 mg/ml | Lokaal | |
| Methotrexaat | Folinezuur | Rescuvolin infusieconcentraat 10 mg/ml, rescuvolin tablet 15 mg | Lokaal |
| Glucarpidase | Voraxaze poeder voor injectie 1000 IE | Centraal | |
| Opiaten | Naloxon | Naloxon injectievloeistof 0.4 mg/ml | Lokaal |
| Orale antidiabetica (excl metformine) | Glucose | Glucose infusievloeistof diverse sterktes | Lokaal |
| Octreotide | Octreotide injectievloeistof diverse sterktes | Lokaal | |
| Diazoxide | Proglicem capsule 100 mg | Lokaal | |
| Paracetamol | Acetylcysteine | Acetylcysteine infusievloeistof 200 mg/ml | Lokaal |
| Methionine | Methionine grondstof (ad hoc bereiding) | Lokaal | |
| Slangen, spinnen, schorpioenen antisera | Antisera | Antisera | Centraal |
| Spierrelaxantia (niet depolariserende perifeer werkende) | 4-Aminopyridine | Fampyra tablet 10 mg, 4-aminopyridine injectievloeistof 5 mg/ml (ad hoc bereiding) | Centraal |
| Neostigmine | Neostigminemethylsulfaat 0.5 mg/ml | Lokaal | |
| Sugammadex | Bridion injectievloeistof 100 mg/ml | Lokaal* | |
| SSRI's / serotoninesyndroom | Cyproheptadine | Periactin tablet 4 mg | Lokaal |
| Sympaticomimetica of MDMA achtigen | Fentolamine | Regitine injectievloeistof 10 mg/ml | Lokaal |
| Thallium (bv. in rattengif) | Kaliumferrihexacyanoferraat (Berlijns blauw) | Antidotum thalii PZN 1442993 capsules internatrionale apotheek | Lokaal |
| Verapamil | 4-Aminopyridine | Fampyra tablet 10 mg, 4-aminopyridine injectievloeistof 5 mg/ml (ad hoc bereiding) | Centraal |
| Calciumchloride/Calciumgluconaat/Calciumglubionaat | Diverse injectievloeistoffen | Lokaal | |
| Sojaolie gezuiverd | Intralipid 200 mg/ml | Lokaal | |
| Glucagon | Glucagen injectiepoeder 1 mg | Lokaal | |
| XTC | Methysergide | Deseril tablet 1 mg | Lokaal |
Deze antidotalijst is gebaseerd op de monografieen zoals ze op www.toxicologie.org gepubliceerd staan en bevat alleen antidota die worden gebruikt bij exogene intoxicaties
* Bij deze antidota moet lokaal een afweging worden gemaakt om het wel of niet op te nemen.
$ Cyanokit (hydroxocobalamine) is niet opgenomen omdat je in ziekenhuizen over het algemeen te laat bent met toediening hiervan